Friday 5 April 2013

నందుని చరిత - ఘంటసాల ఘనత


నేను చిన్నప్పుడు ఘంటసాల పాటలు వింటూ పెరిగాను. అయితే ఆ పాటలు ఘంటసాల పాడినట్లు అప్పుడు నాకు తెలీదు. ఆ పాటలు రామారావు, నాగేశ్వరరావులే పాడుతుండే వాళ్ళనుకునేవాణ్ని. కొన్నాళ్ళకి ఆ గొంతు ఘంటసాలదని తెలుసుకున్నాను. ఇంకొన్నాళ్ళకి ఘంటసాల గొప్ప గాయకుడని అర్ధం చేసుకున్నాను. అయితే ఘంటసాల విశ్వరూప దర్శనం నాకు 'జయభేరి' సినిమా చూస్తుండగా కలిగింది.

సరే! 'జయభేరి' పాటల గొప్పదనాన్ని ఇవ్వాళ నేను ఇక్కడ రాసేదేమీ లేదు. దాదాపు అన్ని పాటలు (చివర్లో వచ్చే సౌందర్ రాజన్ పాట మినహాయింపు) బాగుంటాయి. బెస్ట్ ఆఫ్ జయభేరి? రకరకాల సమాధానాలు. క్లాసికల్ ప్రేమికులు 'రసికరాజ తగువారము కాదా.. ' చెబుతారు. విరహ ప్రేమికులు 'రాగమయి రావే.. ', 'యమునా తీరమున.. ' అంటుంటారు. నాకైతే 'నందుని చరితము.. ' పాట ఒక అద్భుతంగా తోస్తుంది.

'జయభేరి' చూడనివారి కోసం.. ఈ పాట సందర్భం బ్రీఫ్ గా రాస్తాను. హీరో పేరు కాశీనాథశాస్త్రి. గొప్ప సంగీత విద్వాంసుడు. కళకి క్లాస్ డిస్క్రిమినేషన్ ఉండరాదని నమ్ముతాడు. నమ్మిన సత్యాన్ని ఆచరించగలిగిన సాహసి. అందుకే గురువుని, అన్నావదినల్ని ఎదిరించి వీధి నాటాకాలాడే అమ్మాయిని వివాహం చేసుకుంటాడు.

మహారాజు కాశీనాథుని ప్రతిభని మెచ్చి ఆస్థాన విద్వాంసుడిగా నియమిస్తాడు. అతను ఇంత స్థాయి పొందడాన్ని సహించలేని రాజగురువు, రాజనర్తకిలు కుట్ర పన్ని తాగుబోతుగా మార్చేస్తారు. ఒకనాడు మహారాజు అజ్ఞాపించినప్పుడు కూడా పాడటానికి నిరాకరిస్తాడు. రాజాగ్రహానికి గురై వీధిన పడతాడు.

గుళ్ళో హరికథ జరుగుతుంటుంది. ఒక 'అంటరానివాడు' జ్వరంతో తీసుకుంటున్న తన కూతురితో కలిసి గుడి బయట నుండే దేవునికి మొక్కుతాడు. ఆగ్రహించిన గుళ్ళో బ్రాహ్మణులు అతన్ని నెట్టేస్తారు. మద్యం మత్తులో అటుగా వెళ్తున్న కాశీనాథశాస్త్రి ఆ తండ్రీకూతుళ్ళకి దేవుని దర్శనం చేయించడానికి విఫలయత్నం చేసి.. తను కూడా గెంటింపబడతాడు.

ఈ అరాచకానికి కాశీనాథశాస్త్రి కలత చెందుతాడు. ఆవేదన చెందుతాడు. మహారాజు కోరినా పాడనని మొరాయించిన ఆ స్వరం ఒక్కసారిగా జీవం పోసుకుంటుంది. ఆవేశంతో పరవళ్ళు తొక్కుతుంది. ఆగ్రహంతో కట్టలు తెంచుకుంటుంది. అందుకే ఆ మహాగాయకుడు గొంతెత్తి నందుని చరితాన్ని ఆలాపించడం మొదలెడతాడు. ఇదీ పాట సందర్భం. ఇక్కడీ పాట యూట్యూబులో చూడండి.



ఈ పాట సందర్భాన్ని పి.పుల్లయ్య పెండ్యాలకి వివరించి ఉంటాడు. పెండ్యాల నాగేశ్వరరావు వరసలు చక్కగా కట్టి ఉంటాడు. ఏ దర్శకునికైనా, సంగీత దర్శకునికైనా ఎన్నో కోరికలుంటాయి. కానీ గాయకులని దృష్టిలో ఉంచుకుని పరిమితులు ఏర్పరచుకుంటారు. డొక్కు కారుని వంద మైళ్ళ వేగంతో నడపితే యాక్సిడెంటవుతుంది.

ఘంటసాల వాయిస్ రేంజ్ అప్పుడే షో రూం డెలివరీ అయిన బెంజ్ కారు వంటిది. ఇక నడిపేవాడి ఓపిక. ఆకాశమే హద్దు. సంగీత దర్శకుడు ఏ బాణీనైనా, ఏ శృతిలోనైనా ప్లాన్ చేసుకోవచ్చు. ఈ 'ఘంటసాల లక్జరీ' ని ఎస్.రాజేశ్వరరావు దగ్గర్నుండీ అందరూ అనుభవించిన వారే!

మళ్ళీ 'అధికులనీ అధములనీ.. ' పాట దగ్గర కొద్దాం. ఈ పాట ఎత్తుగడే చాలా హై పిచ్ లో ఉంటుంది. అన్యాయానికి స్పందించిన ఒక మహాగాయకుని ఆవేదన, ఆర్ద్రత, ధర్మాగ్రహం.. అంతటినీ ఘంటసాల గీతాలాపనలో గాంచవచ్చు.

నటించింది అక్కినేని నాగేశ్వరరావయినా.. సన్నివేశానికి ఘంటసాల గొంతు పదిరెట్లు ఊపునిస్తుంది. ఈ పాటని నేను చాలాసార్లు చూశాను. ఎన్నిసార్లు చూసినా.. నాకీ పాట ఒక అద్భుతంగా తోస్తుంది. ('జయభేరి' మన మనసులో చిరస్థాయిగా మిగిలిపోడానికి ప్రధాన కారకుడు ఘంటసాల అని నా అభిప్రాయం.)

అయితే.. నాకు ఘంటసాలని ఫోటోల్లో చూసినప్పుడు చాలా ఆశ్చర్యంగా ఉంటుంది. ఇంతటి అసమాన ప్రతిభావంతుడు అతి సామాన్యుడిలా, అమాయకంగా కనిపిస్తుంటాడు. ఘంటసాలకి తనెంతటి ప్రతిభాసంపన్నుడో తనకే తెలీనంత అమాయకుడని నా అనుమానం! ఘంటసాల తెలుగు పాటని హిమాలయాలంత ఎత్తున ప్రతిష్టించాడు. ఇది తెలుగువారి అదృష్టం.

మా వేలు విడిచిన మేనమామ ఒకాయనకి పెళ్ళీపెటాకులు లేవు. ఉద్యోగం సద్యోగం లేదు. పనీపాటా లేదు. ఆస్తిపాస్తులు బానే ఉన్నాయి. సాధారణంగా ఇట్లాంటివాళ్లకి ఏదొక హాబీ ఉంటుంది. మా మేనమామకి సినిమా పాటల హాబీ. అదో పిచ్చి. పొద్దస్తమానం ఏవో గ్రామ్ ఫోన్ రికార్డులు వింటూ, వాటిని తుడుచుకుంటూ కాలక్షేపం చేస్తుంటాడు. సినిమా పాటల పరిజ్ఞానం చాలానే ఉంది.

ఓ సారి ఆయన ఏదో పెళ్ళిలో కనిపిస్తే అడిగాను. కచేరీల్లో ప్రతి తలకి మాసిన వెధవ ఘంటసాలలా తెగ ఫీలైపోతూ.. 'రాగమయి రావే.. ', 'నీలిమేఘాలలో..' అంటూ సెలెక్టివ్ గా కొన్ని పాటల్నే హత్య చేస్తారేమి! ఆ గార్ధభోత్తములు 'నందును చరితము.. ' జోలికి ఎందుకు పోరు? అని. ఆయన ఒక క్షణం ఆలోచించాడు. ఆపై విషయం తేల్చేశాడు.

"ఆ పాట పాడటం చాలాచాలా కష్టం. శృతి చాలదు. నా లెక్క ప్రకారం 'నందుని చరితము' పాడ్డానికి ఎవడు సాహసించినా.. పాటయ్యేలోపు గిద్దెడు నెత్తురు కక్కుకుని చస్తాడు. చావుకి తెగించి ఎవడైనా ఎలా పాడతాడు?" అన్నాడు.

నిజమే కదా! ఎవరికైనా తమ గానంతో జనాల ప్రాణాలు తియ్యాలనే సరదా ఉంటుంది గానీ.. తమ గానంతో తమ ప్రాణాలకే ఎసరు ఎందుకు పెట్టుకుంటారు?! మామా! నువ్వు కరెక్టుగానే చెప్పావు!

(photos courtesy : Google)

18 comments:

  1. "ఎవరికైనా తమ గానంతో జనాల ప్రాణాలు తియ్యాలనే సరదా ఉంటుంది గానీ.. తమ గానంతో తమ ప్రాణాలకే ఎసరు ఎందుకు పెట్టుకుంటారు?!"

    చాలా బాగా చెప్పారు. మీరు టపా వ్రాసె శైలి చాలా బాగుంటుంది.

    ReplyDelete
    Replies
    1. థాంక్యూ!

      (ఘంటసాలపై ప్రేమతోనో లేదా కక్ష్యతోనో.. ఎందుకు పాడతారో తెలీదు గానీ.. ఘంటసాల పాటల హంతక ముఠా ఆంధ్రదేశంలో ప్రతి ఊళ్ళోనూ ఉంటుంది.)

      Delete
    2. రమణ గారూ, నాకు తెలిసినంత వరకు, కక్ష్య అంటే వరుస, కక్ష అంటే పగ, ప్రతీకారం లాంటిది. మీ ఉద్దేశం కక్ష అని అనుకుంటున్నాను. మీ పోస్ట్ బాగుంది.

      Delete
    3. neelima గారు,

      మీ సవరణకి ధన్యవాదాలు.

      (కక్ష అంటే మరీ bland గా ఉందని అలా రాసినట్లున్నాను!)

      Delete
  2. నిన్ననే మా నాన్నగారు ఘంటసాల పుస్తకము చదివాను.ఆయన మీద భక్తి పిచ్చిగా మారింది.తెలుగులో ఆ మాట కొస్తే భారతదేశంలోనే నెం 1 అంటే అతిశయోక్తి ఎంత మాత్రము లేదు.సంగీత దర్శకుడిగా గాయకుడి గా అగ్రశ్రేణి లో నిలిచిన ఏకైక వ్యక్తి మాస్టారు మాత్రమే. ఇప్పుడు సందేహించకు మమ్మ పాట వింటున్నా .నాగయ్య గారు కూడా అంత బాగా పాడలేరేమో .నాదు జపము తపము నా కావ్యమ్మే వృధ అగునమ్మ అన్నప్పుడు హృదయం చెమరస్తుంది.మాస్టారు మళ్ళీ ఎప్పుడు పుడతారు.

    నిజంగా ఘంటసాల గారిని గుర్తు చేసిన ప్రతీసారి ఎంత బాగా నచ్చుతారో :)

    ReplyDelete
    Replies
    1. థాంక్యూ!

      ఘంటసాల గూర్చి ఇప్పటికే చాలా రాసేశానని.. ఇంక రాసేదేమి లేదనునుకున్నాను. అయితే.. 'నందుని చరితము.. ' మళ్ళీ ఇంకో టపా రాయించింది.

      (చూద్దాం! ఘంటసాల నాతో ఇంకెన్ని టపాలు రాయిస్తాడో!)

      Delete
  3. ఈ పోస్టులో మీ అభిప్రాయంతో పూర్తిగా ఏకీభవిస్తున్నాను.
    'రసిక రజ తగు వారము కాదా' అన్న పాట కొంచెం పెద్దయ్యాక బాగా నచ్చడం మొదలు పెట్టింది.
    మొదటి ఇష్టం "మది శారదా దేవి మందిరమే!" ఆ పాట సాహిత్యం కూడా చాలా ఇష్టం నాకు.

    ReplyDelete
    Replies
    1. థాంక్యూ!

      (నాకు ఘంటసాల పోస్ట్ ఎప్పుడూ సుఖంగానే ఉంటుంది.. ఎవరికీ ఏమీ విబేధించడానికి ఉండదు గనక.)

      Delete
  4. మనసు బాగులేనప్పుడు.. తీవ్రమైన మానసిక ఒత్తిడిలో వున్నప్పుడు మన ఘంటసాల గారి "భగవద్గీత" వింటే చాలు.. అద్భుతమైన మానసిక వైద్యం మన మాష్టారు మనకందించిన భగవద్గీత.. పద్యాల ఎత్తుబడే లోకానికి అతీతమైన, అనిర్విచనీయమైన..భావోద్వేకమైన ప్రకటితం ఆ గొంతులోని మాధుర్యం.. ఆ మహానుభావునికి ఏమిచ్చి మనం ఋణం తీర్చుకోగలం.. ఇలా మంచి వాక్యాలు రాయడం తప్ప...
    "అవునా.. నిజమేనా.." (మల్లిశ్వరి) అన్న ఒక్క పాట చాలు... అకాశమంత ఎత్తున నిలిచిపోవడానికి

    ReplyDelete
    Replies
    1. >>"అవునా.. నిజమేనా.." (మల్లిశ్వరి) అన్న ఒక్క పాట చాలు... అకాశమంత ఎత్తున నిలిచిపోవడానికి<<

      అవును. ముమ్మాటికీ నిజం.

      Delete
  5. Hi doctor garu i have one doubt,it doesnt relate to your posts..can psycological disorders be permanently cured?i dont have any other source to clarify it plz reply..

    ReplyDelete
    Replies
    1. ఈయనెవరో మీ ప్రశ్నకి సమాధానం రాసేశాడు. చదువుకోండి.

      http://psychcentral.com/blog/archives/2009/05/22/how-do-you-cure-mental-illness/

      Delete
  6. ఘంటసాలగారు గొప్ప గాయకులని తెలుసుగాని ఎందుకో తెలియదండీ. మీరు చాల వివరాలు ఇచారు. కృతఘ్ణతలు.

    ReplyDelete
    Replies
    1. థాంక్యూ!

      (ఘంటసాల గొప్పగాయకుడని ఆయన పాట వింటేనే అర్ధమైపోతుంది గదా!)

      Delete
  7. అయ్యా డాటేరు గారూ,

    ఘంటసాల వారి 'శాల' ఘనత మరొక్కటి ఉన్నది ! వారు హిందీ పాట పాడినా అది అచ్చం తెలుగు పాటలా మనకు అనిపించడం !(మొహమ్మద్ రఫీ గారు తెలుగు పాట పాడితే హిందీ అనిపించేలా అన్న మాట ) మచ్చుకి వారు పాడిన హిందీ పాట ( ఇది వారి మొట్ట మొదటి హిందీ పాట అయ్యుంటందేమో ?)

    ఎంజాయ్ ఘంట సాల వారి హిందీ చమక్కు ! లింకు ఇక్కడ మళ్ళీ యు ట్యూబ్ కర్టెసీ !

    http://www.youtube.com/watch?v=UyQzSRbupWY

    చీర్స్
    జిలేబి.


    ReplyDelete
    Replies
    1. జిలేబి జీ,

      థాంక్యూ! ఘంటసాల హిందీభాషలో పాడిన తెలుగుపాట విన్నాను. (ఇప్పటిదాకా నాకీ పాట తెలీదు.)

      Delete
  8. జగమెరిగిన బ్రాహ్హ్మానునికి జంధ్య మేలా ! అని చెప్పినట్టు , ఘంటసాల 'గొప్ప గాయకుడు ' అన్నది జగమెరిగిన సత్యం. ఆయన పాడిన ప్రతి పాట ఆణి ముత్యమే! కాదు అన్న వాడికి ఏదో మానసిక రోగం అని నా అభిప్రాయం.
    గో వె ర

    ReplyDelete
    Replies
    1. 'కాదు' అన్నవాడిని 'అజ్ఞాని' అను. ఒప్పుకుంటాను. అంతేగానీ.. 'మానసిక రోగం' అంటే నేనొప్పుకోను!

      Delete

comments will be moderated, will take sometime to appear.